Mụn giộp ở vùng sinh dục (genital herpes) là một bệnh lây truyền phổ biến qua đường tình dục. Không có cách chữa trị bệnh này nhưng có thể kiểm soát các triệu chứng bằng thuốc men. Thuốc kháng vi-rút có thể được sử dụng để giúp chữa lành vết loét nhanh hơn và giảm nguy cơ lây lan.
Mụn giộp ở vùng sinh dục là gì?
Mụn giộp ở vùng sinh dục là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) thường gặp nhất ở Úc. Cứ 8 người hoạt động tình dục thì có khoảng 1 người mắc bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục. Mụn giộp ở vùng sinh dục là do vi-rút herpes simplex gây ra. Vi-rút herpes simplex loại 1 (HSV-1) thường xuất hiện ở quanh miệng, gây ra mụn nước hoặc mụn giộp, nhưng cũng có thể gây ra mụn giộp ở vùng sinh dục. Vi-rút herpes simplex loại 2 (HSV-2) hầu như luôn xuất hiện ở vùng sinh dục.
Mụn giộp ở vùng sinh dục lây lan như thế nào?
Mụn giộp ở vùng sinh dục lây lan qua tiếp xúc da kề da khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng. Mụn giộp ở vùng sinh dục cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con trong khi sinh nở.
Bệnh này dễ lây lan nhất khi có mụn nước hoặc vết loét, nhưng đôi khi vẫn có thể lây truyền ngay cả khi người bệnh không có mụn nước, vết loét hoặc triệu chứng nào khác (được gọi là lây truyền vi-rút không có triệu chứng).
Triệu chứng của mụn giộp ở vùng sinh dục là gì?
Nhiều người mắc bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục có thể không có triệu chứng và có thể không biết mình bị lây nhiễm.
Đối với những người có triệu chứng, các triệu chứng có thể bắt đầu sau nhiều ngày, nhiều tuần hoặc nhiều tháng kể từ khi tiếp xúc với vi-rút. 'Giai đoạn' hoặc đợt bùng phát đầu tiên của bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục có thể gây ra sự đau đớn đáng kể.
Các triệu chứng bao gồm:
- triệu chứng giống cúm
- mụn nước nhỏ xung quanh vùng sinh dục. Các mụn nước này sẽ vỡ ra tạo thành các vết loét nông, gây đau đớn, sau đó đóng vảy và sẽ lành sau 1 đến 2 tuần
- có mẩn đỏ hoặc phát ban rõ rệt
- sưng ở bộ phận sinh dục khiến việc đi tiểu trở nên khó khăn
- có những vết nứt nhỏ trên da.
Nếu quý vị có các triệu chứng liên tục tái phát (bùng phát nhiều lần), nguyên nhân có thể là do:
- căng thẳng
- Kinh nguyệt
- hoạt động tình dục
- Bệnh tật nói chung
- miễn dịch thấp (do điều trị làm suy yếu hệ thống miễn dịch).
Các đợt bùng phát lặp lại thường nhẹ hơn, ít đau hơn và ngắn hơn. Các triệu chứng có xu hướng tái phát thường xuyên hơn ở loại HSV-2 so với loại HSV-1.
Ai có nguy cơ mắc bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục cao nhất?
Tất cả những người hoạt động tình dục đều có nguy cơ bị lây nhiễm. Ở Úc, những người có nguy cơ mắc bệnh mụn giộp cao nhất là:
- những người quan hệ tình dục không an toàn (không dùng bao cao su hoặc màng chắn miệng) với người bị mụn giộp ở vùng sinh dục
- những người gần đây thay đổi bạn tình
- những người có nhiều bạn tình
- trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ mắc bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục trong 3 tháng cuối của thai kỳ.
Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục?
Bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục có thể được ngăn ngừa bằng cách:
- luôn sử dụng bao cao su và màng chắn miệng khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và miệng
- không tiếp xúc da kề da hoặc quan hệ tình dục với bất kỳ ai có mụn nước hoặc vết loét nhìn thấy được
- sử dụng chất bôi trơn cùng với bao cao su khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ cọ xát và làm tổn thương da ở bộ phận sinh dục.
Nếu quý vị đang mang thai và bị mụn giộp ở vùng sinh dục, điều quan trọng là phải nói với nữ hộ sinh hoặc bác sĩ sản khoa vì bệnh có thể nghiêm trọng đối với thai nhi. Điều náy là do có nguy cơ nhỏ lây nhiễm cho em bé của quý vị trong khi sinh nở.
Bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục được chẩn đoán như thế nào?
Nếu nghĩ rằng quý vị có thể có triệu chứng của bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục, điều quan trọng là phải kiểm tra sức khỏe tình dục. Bác sĩ gia đình hoặc y tá có thể chẩn đoán bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục bằng cách lấy mẫu xét nghiệm ở mụn nước hoặc vết loét. Hãy gọi đến
healthdirect (1800 022 222) để tìm dịch vụ xét nghiệm gần nơi quý vị cư ngụ.
Bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục được điều trị như thế nào?
Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh mụn giộp ở vùng sinh dục, việc dùng thuốc men và các biện pháp khắc phục khác tại nhà có thể giúp quý vị kiểm soát và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Bao gồm:
- thuốc uống kháng vi-rút để giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát
- tắm muối
- chườm đá vào vùng bị ảnh hưởng
- thuốc giảm đau như paracetamol.
Thuốc và kem bôi trị mụn giộp ở môi hoặc mặt không nên dùng cho bộ phận sinh dục.
Thông tin thêm
-
Sexual Health Infolink (SHIL) để được hỗ trợ sức khỏe tình dục miễn phí và bảo mật, bao gồm đường dây trợ giúp bảo mật từ Thứ Hai đến Thứ Sáu, từ 9 giờ sáng đến 5 giờ 30 chiều bằng cách gọi đến số 1800 451 624.
-
Play Safe dành cho thanh thiếu niên để giúp họ tìm hiểu thông tin về quan hệ tình dục an toàn và phòng ngừa, xét nghiệm và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs).
-
Let them know để được tư vấn và trợ giúp trong việc theo dõi liên hệ một cách ẩn danh và bảo mật đối với tất cả bạn tình của quý vị.
-
Better to Know cho thổ dân và người dân đảo Torres Strait để giúp họ tìm hiểu thông tin về các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) thường gặp và nơi xét nghiệm. Trang mạng này cũng cung cấp một biện pháp để quý vị có thể nói cho các bạn tình của quý vị biết mà không cho họ biết quý vị là ai.
-
Trung tâm Sức khỏe cho Sinh viên Quốc tếw giúp du học sinhtìm hiểu thông tin về tình dục an toàn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs), biện pháp tránh thai và mang thai.
-
Family Planning NSW Talkline (Đường dây Kế Hoạch Hóa Gia Đình NSW) cung cấp thông tin và tư vấn về sức khỏe tình dục và sinh sản. Dịch vụ này miễn phí, bảo mật và hoạt động từ Thứ Hai đến Thứ Sáu, 8 giờ sáng - 8 giờ tối, theo số 1300 658 886.