Human papillomavirus (HPV) (เชื้อไว้รัสเอชพีวี) เป็นไวรัสที่พบบ่อยมากชนิดหนึ่งที่แพร่กระจายผ่านการสัมผัสทางผิวหนัง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย HPV มีหลายสายพันธุ์ บางสายพันธุ์ม่มีอาการที่มองเห็นได้ชัดหรืออาจทําให้เกิดหูดเท่านั้น บางสายพันธุ์มี 'ความเสี่ยงสูง' และบางครั้งอาจทําให้เกิดการเจ็บป่วยร้ายแรง รวมถึงมะเร็งบางชนิดหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษา วัคซีน
HPV มีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันโรคที่เกี่ยวข้องกับ HPV และให้ฟรีสําหรับทุกคนที่มีอายุ 9 ถึง 25 ปี ผ่านNational Immunisation Program (โครงการสร้างภูมิคุ้มกันแห่งชาติ)
HPV คืออะไร
Human papillomavirus (HPV) (เชื้อไว้รัสเอชพีวี) สามารถส่งผลกระทบต่อส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ HPV มีมากกว่า 100 สายพันธุ์และมีประมาณ 40 สายพันธุ์ที่สามารถส่งผลต่อบริเวณอวัยวะเพศ ซึ่งเป็นการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ที่พบบ่อย
HPV บางสายพันธุ์อาจทําให้เกิด
- หูดหงอนไก่ที่อวัยวะเพศ (จัดอยู่ในประเภทการติดเชื้อ HPV 'ความเสี่ยงต่ำ')
- เซลล์ที่ผิดปกติอาจทําให้เกิดมะเร็งปากมดลูก ปากช่องคลอด ช่องคลอด อวัยวะเพศชาย ทวารหนัก ปาก และลําคอ (จัดอยู่ในประเภทการติดเชื้อ HPV 'ความเสี่ยงสูง')
วัคซีน HPV มีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันการติดเชื้อ HPV
HPV แพร่กระจายอย่างไร
HPV แพร่กระจายผ่านการสัมผัสทางผิวหนังกับผู้ที่ติดเชื้อไวรัส โดยปกติจะผ่านทางช่องคลอด ทางทวารหนัก หรือทางปาก
ผู้ที่ติดเชื้อ HPV มักจะไม่มีอาการและสามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้โดยไม่รู้ตัว ซึ่งทําให้เชื้อ HPV ที่อวัยวะเพศสามารถแพร่กระจายได้ง่ายในหมู่ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ
ไม่มีใครทราบว่าผู้ที่ติดเชื้อ HPV จะติดเชื้ออยู่นานแค่ไหน หรือสามารถแพร่เชื้อไวรัสไปยังคู่นอนได้หรือไม่
เชื้อ HPV ยังสามารถส่งต่อจากแม่สู่ลูกในระหว่างการคลอดบุตรได้
เชื้อ HPV มีอาการอย่างไร
เชื้อ HPV บางสายพันธุ์ไม่มีอาการที่มองเห็นได้ชัด
อาการอาจรวมถึง
- มีก้อน มีอาการปวดหรือคันบริเวณอวัยวะเพศหรือทวารหนัก
- เลือดออกทางช่องคลอดหรือทวารหนักผิดปกติ
ใครมีความเสี่ยงต่อเชื้อ HPV มากที่สุด
ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำทุกคนมีความเสี่ยงที่จะสัมผัสกับเชื้อ HPV
ความเสี่ยงในการติดเชื้อ HPV นั้นต่ำกว่ามากในผู้ที่ได้รับวัคซีนป้องกันเชื้อ HPV
ฉันจะป้องกันตัวเองจากเชื้อ HPV ได้อย่างไร
สามารถลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ HPV ได้โดย
- ใช้ถุงยางอนามัยเสมอสำหรับการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทางทวารหนัก และทางปาก
- การฉีดวัคซีน (ดูที่ 'ใครควรได้รับวัคซีน HPV' ด้านล่าง)
ใครควรได้รับวัคซีน HPV
แนะนําให้ฉีดวัคซีน HPV สําหรับ
- วัยรุ่นและคนหนุ่มสาวอายุ 9-25 ปี
- ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องอย่างรุนแรง
- ผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย
วัคซีน HPV จะมีประสิทธิภาพสูงสุดเมื่อให้ก่อนที่ผู้นั้นจะมีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ
วัคซีน Gardasil HPV ป้องกันเชื้อ HPV 9 สายพันธุ์ที่ทําให้เกิด
- มากกว่า 90% ของมะเร็งปากมดลูก
- มากกว่า 95% ของมะเร็งที่เกี่ยวข้องกับเชื้อ HPV
วัคซีนชนิดนี้ยังป้องกันเชื้อ HPV 2 สายพันธุ์ ซึ่ง 90% เป็นสาเหตุของการเกิดหูดหงอนไก่ที่อวัยวะเพศ วัคซีนจะป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV ใหม่ แต่ไม่ได้รักษาการติดเชื้อ HPV ที่มีอยู่แล้ว
การฉีดวัคซีนป้องกัน HPV ฟรีสําหรับผู้ที่มีอายุ 12-13 ปี ผ่านโครงการฉีดวัคซีนในโรงเรียน เยาวชนอายุต่ํากว่า 26 ปีที่พลาดการฉีดวัคซีน HPV ที่โรงเรียนสามารถรับวัคซีนฟรีผ่านผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพหรือเภสัชกรวัคซีน HPV อาจครอบคลุมสําหรับนักศึกษาต่างชาติภายใต้การคุ้มครองสุขภาพของนักศึกษาต่างชาติ
นักศึกษาต่างชาติควรติดต่อผู้ให้บริการประกันสุขภาพและผู้ให้บริการสร้างภูมิคุ้มกัน เพื่อหารือเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องว่ามีการครอบคลุมเท่าใด ไม่ควรฉีดวัคซีนในระหว่างตั้งครรภ์ แต่ปลอดภัยขณะให้นมบุตร
เชื้อ HPV วินิจฉัยได้อย่างไร
หูดหงอนไก่ที่อวัยวะเพศได้รับการวินิจฉัยโดย GP (แพทย์ทั่วไป) หรือพยาบาลของคุณผ่านการตรวจด้วยตาเปล่าบริเวณอวัยวะเพศ ไม่มีการทดสอบที่ใช้ในการวินิจฉัยหูด อย่างไรก็ตาม ในบางกรณี GP หรือพยาบาลอาจทําการทดสอบเพื่อแยกสาเหตุอื่น ๆ ของอาการที่อวัยวะเพศ
ใครก็ตามที่มีปากมดลูกและอายุระหว่าง 25 ถึง 74 ปี และเคยมีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ สามารถรับการทดสอบเชื้อ HPV ได้ ในฐานะเป็นส่วนหนึ่งของ National Cervical Screening Program (โครงการตรวจคัดกรองปากมดลูกแห่งชาติ) เพื่อป้องกันมะเร็งปากมดลูก โดยปกติการทดสอบนี้ GP หรือพยาบาลจะทำการใช้ไม้กวาดปากมดลูก ทางเลือกอีกทางหนึ่งคือคุณใช้ไม้กวาดเก็บตัวอย่างเอง คุณจะได้รับคําแนะนําเกี่ยวกับวิธีการเก็บตัวอย่างจากแพทย์หรือพยาบาลของคุณ
ตัวอย่างนั้นจะถูกส่งไปยังห้องปฏิบัติการ แล้วแพทย์หรือพยาบาลของคุณก็จะพูดคุยกับคุณเกี่ยวกับผลการตรวจของคุณ
ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทดสอบนี้สามารถดูได้ที่การตรวจคัดกรองปากมดลูก โทร healthdirect (1800 022 222) เพื่อค้นหาบริการตรวจใกล้บ้านคุณ
เชื้อ HPV รักษาอย่างไร
ไม่มีวิธีรักษาการติดเชื้อ HPV ให้หายขาด คนส่วนใหญ่จะกําจัดเชื้อไวรัสออกจากร่างกายได้เองตามธรรมชาติภายใน 1-2 ปี
หูดสามารถรักษาได้โดยใช้การบําบัดด้วยความเย็น (จี้หูดด้วยความเย็นโดยใช้ไนโตรเจนเหลว) ทายาตามใบสั่งแพทย์ รักษาด้วยเลเซอร์ หรือสำหรับกรณีที่เป็นไม่หายก็ใช้การผ่าตัดออก
หากตรวจพบเชื้อ HPV สายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูงระหว่างการตรวจคัดกรองปากมดลูก อาจจําเป็นต้องมีการทดสอบและการรักษาเพิ่มเติม โดยผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพที่เชี่ยวชาญ
ข้อมูลเพิ่มเติม